ترمومتر چیست؟
ترمومتر یا گیج دما از جمله محصولات ابزار دقیق پر مصرف در صنعت و دنیای گسترده تولید و مانیتورینگ در کارخانه ها و پالایشگاهها و … می باشد....
دماسنج نه تنها دارای مصارف صنعتی بلکه مصارف خانگی را شامل میشود اگرچه مدل آنها با هم متفات است اما کارایی یکسانی دارند. بنابراین لازم است که با ساختار و انواع مدل های ترمومتر آشنا شویم.
مهم ترین افرادی که در توسعه ترمومترها به شکل امروزی نقش داشته اند عبارتند از:
Cornelis Drebbel
Robert Fludd
Galileo Galilei
Santorio Santorio
ترمومتر از دو کلمه یونانی thermo به معنی گرما و meter به معنی اندازه گیری تشکیل شده است.
دماسنج ها از تجهیزات ابزار دقیقی هستند که دما یا گرادیان دما را با روش های مختلفی اندازه می گیرند.
از دماسنج ها برای اندازه گیری دمای جامدات، مایعات و گازها می توان استفاده کرد.( فرم های مختلف ماده را می توان با یک دماسنج اندازه گیری کرد.)
دماسنج از دو عنصر کلیدی تشکیل شده است:
سنسور دما
واسطه یا وسیله ای که تغییرات فیزیکی را به مقادیر عددی که برای کاربر قابل فهم است تبدیل می کند.
با گذشت زمان روش های مختلف و متنوعی برای اندازه گیری دما طراحی شده است که هر کدام از این روش ها مزیتها و معایب خاص خودشان را دارند:
- دماسنج الکلی
- دماسنج جیوه ای
- دماسنج تفاضلی Beckmann
- دماسنج مکانیکی بی متال
- دماسنج کلومی
- دماسنج گالیله ای
- دماسنج مادون قرمز
- دماسنج کریستالی مایع
- دماسنج کوارتزی
- ترمومتر رکتوم
- دماسنج مقاومتی
- دماسنج معکوسی
- سنسور دمای سیلیکونی
- ترمیستور
- ترموکوپل
در دماسنج های جیوه ای با افزایش دما جیوه منبسط می شود و طول ستون جیوه افزایش می یابد و در هنگام کاهش دما طول ستون مایع کاهش می یابد و با استقرار جیوه در لوله در کنار عدد دمای آن مشخص می شود و سنجش دما به آسودگی انجام می شود.
امروزه دماسنج ها با واحدهای استانداردی مانند سلسیوس(در کانادا و انگلستان) فارنهایت (در ایالت متحده آمریکا) و کلوین ( عمدتا توسط دانشمندان) کالیبره و درجه بندی می شوند.
دماسنج ها را برای کاربردهای متقاوتی می توان به کار برد.
- صنعتی
- خانگی
- پزشکی
در آشپزخانه دما را برای اندازه گیری درجه حرارت مواد غذایی به کار می برند. همچنین دمای یخچال و فریزر را با دماسنج تنظیم و کنترل می کنند.
در کارخانه ها، با نصب دماسنج در کوره می توان آن را خاموش یا روشن کرد.
بنابراین در هنگام انتخاب دماسنج ابتدا باید کاربرد و محل نصب را مشخص کرد تا بتوان مناسب ترین انتخاب را داشت.
از کاربردهای متداول دماسنج ها می توان موارد زیر را نام برد:
- نظارت بر موتورها یا بارگذاری
- سیستم های تهویه مطبوع
- بررسی سیستم های اتوماتیک
- فرآیندهای آماده سازی غذا
- تشخیص مشکلات پنهان
- نظارت بر رطوبت و نشتی یک ساختمان
- شناسایی اتلاف انرژی و عایق بندی ضعیف
- تشخیص خطاهای الکتریکی و لوله کشی
- نصب در آزمایشگاه ها و انبارها
